New York Times opublikował najbardziej wyczekiwane podsumowanie książkowe roku czyli 100 najważniejszych książek 2024 roku. W tym opiniotwórczym zestawieniu znajdziemy prozę fabularną oraz literaturę faktu. Na liście przeważa literatura amerykańskich autorek i autorów. Twórcy zestawienia docenili jedną polska autorkę – nowa książka Olgi Tokarczuk Empuzjon jest w tym zestawieniu.
To już drugie w tym roku głośne zestawienie książkowe New York Timesa. Wcześniej ukazała się lista 100 najlepszych książek XXI wieku.
W tym artykule sprawdzamy, które książki z zestawienia najlepszych książek 2024 roku New York Timesa przeczytamy po polsku i co już możemy posłuchać jako audiobook.
Co przeczytamy po polsku?
Niestety na ta chwilę, tylko 6 z listy 100 najlepszych książek zostało wydanych po polsku jako tekst i polski audiobook. Kolejne 6 tytułów jest już zapowiedziane i ukaże się w 2025 roku.
Jeśli chodzi o top 10 zestawienia książek roku to w tej chwili tylko 2 pozycje przeczytamy i posłuchamy po polsku, są to Na czworakach i Dobry materiał:
Na czworakach – Miranda July
Długość: 12 godzin 57 minut
Czyta: Katrzyna Kropidłowska
Opis: Od dawna oczekiwana druga powieść Mirandy July, autorki „Pierwszego bandziora”. Zakręcona, „niegrzeczna”, zmysłowa, zabawna i zaskakująca historia kobiety, która postanawia wywrócić swoje życie do góry nogami.
Pewna średnio sławna artystka ogłasza, że zamierza przemierzyć samochodem całe Stany Zjednoczone – od Los Angeles do Nowego Jorku. Jednak trzydzieści minut po wyjeździe z domu, gdzie zostają mąż i dziecko, bohaterka pod wpływem impulsu zjeżdża z autostrady, melduje się w anonimowym motelu i rozpoczyna zupełnie inną, niż planowała, podróż. Jest to powieść drogi i swego rodzaju podróż, tylko bez (zaplanowanych wcześniej) drogi i podróży. Co się dzieje, gdy ciekawa świata, kreatywna, aktywna seksualnie kobieta znajdzie się w połowie życia i zakwestionuje swoje dotychczasowe wybory?
Dobry materiał – Dolly Alderton
Długość: 10 godzin 18 minut
Czyta: Józef Pawłowski, Marta Wągrocka
Opis: Spoiler alert: Po 4 latach związku Jen rzuciła Andy’ego. Andy nadal kocha Jen.
Trigger warning: To może być najlepsza książka o rozstaniach i związkach, jaką przeczytasz w tym roku, a nawet w życiu!
Dlaczego Jen się odkochała? To pytanie, którym Andy katuje siebie, znajomych i rodzinę. Trudno jest wrócić do roli singla, gdy masz 35 lat, przyjaciele są w szczęśliwych związkach, a wszystko przypomina o osobie, która cię zostawiła. Co robi Andy, kiedy słyszy: „MUSISZ O NIEJ ZAPOMNIEĆ”?
Myśli o Jen, pisze do Jen, dzwoni do Jen, stalkuje Jen w sieci…
Jak w taki sposób Andy ma znaleźć nowe mieszkanie, rozwijać karierę stand-upera i na nowo nauczyć się życia w pojedynkę?
Jeśli kiedykolwiek miałeś złamane serce, pewnie zrozumiesz Andy’ego. Jeśli kiedykolwiek złamałeś komuś serce, pewnie zrozumiesz Jen. I choć każda opowieść o miłości i rozstaniu jest inna, doświadczenie zawsze pozostaje podobne: ból w końcu mija i staje się dobrym materiałem na… nowy związek albo życie singla.
Pozostałe 4 tytuły dostępne po polsku to:
Empuzjon – Olga Tokarczuk
Długość: 13 godzin 27 minut
Czyta: Kinga Preis
Opis: Pierwsza powieść Olgi Tokarczuk po otrzymaniu Literackiej Nagrody Nobla!
Najciekawsze pozostaje zawsze w cieniu, w tym, co niewidoczne.
Wrzesień 1913 roku, uzdrowisko Görbersdorf (dzisiejsze Sokołowsko na Dolnym Śląsku). Właśnie tutaj, u podnóża gór, od przeszło pół wieku działa jedno z pierwszych na świecie i słynne w całej Europie specjalistyczne sanatorium leczące choroby „piersiowe i gardlane”.
Mieczysław Wojnicz, student ze Lwowa, przyjeżdża do uzdrowiska z nadzieją, że nowatorskie metody i krystalicznie czyste powietrze powstrzymają rozwój jego choroby, a może nawet całkowicie go uleczą. Diagnoza nie pozostawia jednak złudzeń – tuberculosis. Gruźlica.
W Pensjonacie dla Panów, gdzie zamieszkuje, poznaje innych kuracjuszy. Chorzy z Wiednia, Królewca, Breslau i Berlina przy nalewce Schwärmerei niestrudzenie omawiają najważniejsze sprawy tego świata. Czy Europie grozi wojna? Monarchia czy demokracja? Czy demony istnieją? Czy oddając się lekturze, da się rozpoznać, czyją ręką tekst został napisany – kobiety czy mężczyzny?
Ale nie tylko te pytania zajmują pensjonariuszy. Do Wojnicza docierają też przerażające historie o tragicznych wydarzeniach w górskich okolicach sanatorium. Choć on sam zajęty jest ukrywaniem prawdy o sobie, zagadka budzących grozę wypadków fascynuje go coraz bardziej. Nie wie jednak, że mroczne siły już wzięły go sobie na cel.
Olga Tokarczuk w Empuzjonie odsłania przed czytelnikami prawdy o świecie, których albo nie zauważamy, albo za wszelką cenę nie chcemy do siebie dopuścić.
Nóż – Salman Rushdie
Długość: 8 godzin 1 minuta
Czyta: Adam Bauman
Opis: Opowieść o bliskim spotkaniu ze śmiercią i wielkiej afirmacji życia.
12 sierpnia 2022 roku – dziesięć lat po publikacji autobiografii Salmana Rushdiego zatytułowanej Joseph Anton – życie dopisało dramatyczny epilog do tamtej książki.
Na scenę amfiteatru w Chautauqua w stanie Nowy Jork w trakcie spotkania z Rushdiem, który miał mówić m.in. o wolności słowa, wtargnął młody Amerykanin i zadał pisarzowi kilkanaście ciosów nożem. Dlaczego to zrobił? Czy motywem była fatwa z 1989 roku?
Rushdie z brutalną szczerością wraca w Nożu do wydarzeń tamtego dnia, a także do długiej rekonwalescencji, w której wspierali go żona Eliza, rodzina, armia lekarzy i fizjoterapeutów oraz czytelnicza społeczność z całego świata. W swych refleksjach na temat życia, miłości, sztuki, znajdowania w sobie siły, by się podnieść po stracie, w głęboko poruszający sposób przypomina nam, jak wielką moc ma słowo i że literatura potrafi znaleźć sens w tym, co niewyobrażalne.
Kobiety – Kristin Hannah
Długość: 17 godzin 5 minut
Czyta: Anna Dereszowska
Opis: Intymny portret dorastania w niebezpiecznych czasach i epicka opowieść o narodzie podzielonym przez wojnę.
Powieść opowiada o życiu wychowanej w tradycyjnym domu studentki, przyszłej pielęgniarki, Frances ,,Frankie” McGrath. Gdy wybucha wojna w Wietnamie, Frankie podejmuje decyzję o pracy wolontariuszki. Rzeczywistość wojny zmienia jej perspektywę widzenia świata. Jest przytłoczona chaosem i zniszczeniami. Każdy dzień to gra życia i śmierci, nadziei i zdrady. Przyjaźnie są głębokie, ale można je stracić w jednej chwili. Książka pokazuje podziały, jakie wojna w Wietnamie wywołała w amerykańskim społeczeństwie oraz traktowanie kobiet, które narażają się na niebezpieczeństwo, aby pomóc innym, a po wojnie nikt o nich nie pamięta. „Kobiety” to emocjonalna, bogato narysowana historia z zapadającą w pamięć bohaterką, której idealizm i odwaga zdefiniują epokę.
The Pairing. Sztuka dobierania – Casey McQuiston
Długość: 11 godzin 45 minut
Czyta: Jakub Szyperski, Marta Wągrocka
Opis: Wyborna podróż po Europie, która pobudzi wasz apetyt!
Theo i Kit byli przyjaciółmi z dzieciństwa, zauroczonymi sobą nastolatkami, zakochanymi dorosłymi, a teraz – cóż, byłymi partnerami. Po nieprzyjemnym rozstaniu na lotnisku przed czterema laty ich drogi rozeszły się na dobre… a przynajmniej tak im się wydaje.
Rozłąka dobrze im zrobiła. Theo wreszcie udało się odnaleźć pewność siebie. Noce teraz spędza za barem, gdzie tworzy niesamowite drinki, a w ciągu dnia zgłębia tajniki sztuki sommelierskiej. Kit nie wrócił do Ameryki i ukończył szkołę cukierniczą, a obecnie pracuje w jednej z najlepszych paryskich restauracji. Jasne, nic tak naprawdę nie może się równać z tym, co kiedyś mieli, ale wspólne życie to już, niestety, przeszłość…
Jest jednak coś, co nie daje im spokoju: niewykorzystany voucher na tour po Europie, ważny cztery lata od daty zakupu. Dopiero w autokarze okazuje się, że przypadkiem obydwoje wpadli na pomysł, aby wreszcie wyruszyć w wymarzoną podróż. Teraz czekają ich trzy tygodnie wypełnione zachwycającymi widokami, smakowitymi daniami oraz najbardziej romantycznymi miastami Francji, Hiszpanii i Włoch. Trzy tygodnie razem. Żeby jakoś to przetrwać i przy okazji udowodnić sobie, że ich uczucie dawno się wypaliło, Theo i Kit zakładają się, które z nich zaliczy więcej przystojnych europejskich nieznajomych.
A jeśli najlepiej smakuje zakazany owoc?
Pozostałe książki z listy nie doczekały się jeszcze polskiego tłumaczenia i audiobooka.
Zobacz też:
100 najlepszych audiobooków wszech czasów – nasz przewodnik po najbardziej wciągających audiobookach i superprodukcjach
100 najlepszych książek 21. wieku wg NY Timesa – sprawdź których książek z wpływowej listy posłuchamy w audiobooku po polsku.
TOP 10 książek 2024 roku wg New York Timesa
Jeśli chodzi o top 10 to w tej chwili tylko 2 pozycje przeczytamy i posłuchamy po polsku, są to:
Na czworakach – Miranda July
Dobry materiał – Dolly Alderton
W pierwszej 10 znalazły się też 2 książki, które ukażą się w polskim tłumaczeniu w najbliższych miesiącach, sa to: James Percivala Everetta i Martyr! Kaveha Akbara.
James – Percival Everett
Książka zostanie wydana po polsku w 2025 roku. Powieść znalazła się wśród finalistów nagrody Booker w tym roku i jest zwycięzcą amerykańskiej nagrody National Book Award for Fiction 2024.
James to głęboka i zabawna reinterpretacja Przygód Hucka Finna, opowiedziana z perspektywy niewolnika Jamesa.
Rok 1861, rzeka Missisipi. James przypadkiem podsłuchuje rozmowę, z której dowiaduje się, że wkrótce zostanie sprzedany nowemu właścicielowi w Nowym Orleanie, co na zawsze rozdzieli go z żoną i córką. W desperacji ucieka na pobliską wyspę, aby ułożyć sobie plan działania.
Audiobook w języku angielskim jest dostępny na Storytel
Książkę lub ebooka w języku angielskim kupimy tu:
Martyr! – Kaveh Akbar
Książka zostanie wydana po polsku w styczniu 2025 roku.
Powieść irańsko-amyerykańskiego pisarza opowiada o od niedawna niepijącym synu irańskich imigrantów. Bohater jest poetą i kierowany głosami artystów, wyrusza w niezwykłą podróż w poszukiwaniu rodzinnej tajemnicy. Poszukiwania prowadzą go do nieuleczalnie chorej malarki, która spędza swoje ostatnie dni w Muzeum Brooklyńskim. Martyr! to zabawna i bardzo oryginalna historia o poszukiwaniu sensu.
Pozostałe książki TOP 10 to:
You Dreamed of Empires – Álvaro Enrigue
Powieść hiszpańskiego pisarza, która zabiera czytelnika w podróż w przeszłość. Jest rok 1519 i hiszpanski konkwistador Hernán Cortés wkracza do miasta Tenochtitlán – dzisiejszego Mexico City. Poznamy to miasto w szczytowym okresie jego świetności, autor na nowo wyobraża sobie jego losy. Co by było, gdyby ten historyczny moment podboju, przekształcił się w chwilę rewolucji – odkupieńczy kontratak. To powieść tak elektryzująca i wyjątkowa, że przypomina sen.
Cold Crematorium – József Debreczeni
Książka piszącego po węgiersku pisarza pochodzenia żydowskiego, pierwszy raz wydana w 1950 roku, opowiada o jego własnych losach, kiedy jako 39 latek został wywieziony do Auschwitz.
Everyone Who Is Gone Is Here – Jonathan Blitzer
Napisana przez dziennikarza New Yorkera poruszająca i dogłębnie udokumentowana historia kryzysu humanitarnego na granicy Stanów Zjednoczonych i Meksyku związanego z nielegalnym przekraczaniem granicy. Historia opowiedziana przez losy migrantów zmuszonych do ryzykowania wszystkiego oraz decyzje polityków, które doprowadziły do dramatu.
I Heard Her Call My Name – Lucy Sante
Wspomnienia amerykańskiej pisarki i dziennikarki o życiu spędzonym na poszukiwaniu artystycznej prawdy, przy jednoczesnym unikaniu prawdy o własnej tożsamości płciowej – aż w końcu odważyła się stanąć twarzą w twarz z tym, kim naprawdę jest i przeszła tranzycję.
Reagan – Max Boot
Audiobook w języku angielskim dostępny w Storytel.
Biografia Ronalda Reagana, czerpiąca z wywiadów z najbliższymi wspólpracownikami prazydenta, jego rodziną i przyjaciółmi.
The Wide Wide Sea – Hampton Sides
Relacja z najważniejszej wyprawy w epoce wielkich odkryć geograficznych, która zakończyła się śmiercią kapitana Jamesa Cooka na Hawajach i pozostawiła po sobie złożone i kontrowersyjne dziedzictwo, będące przedmiotem debat do dziś.
100 najlepszych książek 2024 r wg New York Times
Na czworakach – Miranda July
Beautyland – Marie-Helene Bertino
Black River – Nilanjana Roy
Bluff – Danez Smith
The book of love – Kelly Link
The Bright Sword – Lev Grossman
The Coin – Yasmin Zaher
Colored Television – Danzy Senna
Creation Lake – Rachel Kushner
Dead in Long Beach, California – Venita Blackburn
Empuzjon – Olga Tokarczuk
The Familiar – Leigh Bardugo
A Film in Which I Play Everyone – Mary Jo Bang
Forest of Noise – Mosab Abu Toha
Funny Story – Emily Henry
Ghostroots – ’Pemi Aguda
The God of the Woods – Liz Moore
Godwin – Joseph O’Neill
Dobry materiał – Dolly Alderton
Great Expectations – Vinson Cunningham
Headshot – Rita Bullwinkel
The Hunter – Tana French
Intermezzo – Sally Rooney
James – Percival Everett
Joy in Service on Rue Tagore – Paul Muldoon
Long Island Compromise – Taffy Brodesser-Akner
Martyr! – Kaveh Akbar
The Mighty Red – Louise Erdrich
Modern Poetry – Diane Seuss
My Favorite Thing Is Monsters, Book 2 – Emil Ferris
The Mysterious Case of the Alperton Angels – Janice Hallett
Neighbors and Other Stories – Diane Oliver
Our Evenings – Alan Hollinghurst
The Pairing. Sztuka dobierania – Casey McQuiston
Piglet – Lottie Hazell
The Practice, the Horizon and the Chain – Sofia Samatar
Praiseworthy – Alexis Wright
Rakesfall – Vajra Chandrasekera
Reboot – Justin Taylor
Rejection – Tony Tulathimutte
The Safekeep – Yael van der Wouden
The Sequel – Jean Hanff Korelitz
Shred Sisters – Betsy Lerner
The Silence of the Choir – Mohamed Mbougar Sarr
Smoke Kings – Jahmal Mayfield
Someone Like Us – Dinaw Mengestu
Wandering Stars – Tommy Orange
Whale Fall – Elizabeth O’Connor
What Does It Feel Like? – Sophie Kinsella
Wild Houses – Colin Barrett
Kobiety – Kristin Hannah
You Dreamed of Empires – Álvaro Enrigue
You Should Be So Lucky – Cat Sebastian
The Achilles Trap – Steve Coll
All the Worst Humans – Phil Elwood
All Things Are Too Small – Becca Rothfeld
Niespokojne pokolenie – Jonathan Haidt
Be Ready When the Luck Happens – Ina Garten
The Black Box – Henry Louis Gates Jr.
The Black Utopians – Aaron Robertson
The Bluestockings – Susannah Gibson
Challenger – Adam Higginbotham
Chop Fry Watch Learn – Michelle T. King
Circle of Hope – Eliza Griswold
Cocktails With George and Martha – Philip Gefter
Cold Crematorium – József Debreczeni
Connie – Connie Chung
Cue the Sun! – Emily Nussbaum
Do Something – Guy Trebay
Every Valley – Charles King
Everyone Who Is Gone Is Here – Jonathan Blitzer
Fi – Alexandra Fuller
Health and Safety – Emily Witt
The Hidden Globe – Atossa Araxia Abrahamian
I Heard Her Call My Name – Lucy Sante
I Just Keep Talking – Nell Irvin Painter
John Lewis – David Greenberg
Nóż – Salman Rushdie
Language City – Ross Perlin
Lovely One – Ketanji Brown Jackson
Madness – Antonia Hylton
The Message – Ta-Nehisi Coates
The New India – Rahul Bhatia
The New York Game – Kevin Baker
No One Gets to Fall Apart – Sarah LaBrie
Private Revolutions – Yuan Yang
Reagan – Max Boot
The Rebel’s Clinic – Adam Shatz
The Return of Great Powers – Jim Sciutto
Salvage – Dionne Brand
Soldiers and Kings – Jason De León
Splinters – Leslie Jamison
Stolen Pride – Arlie Russell Hochschild
The Swans of Harlem – Karen Valby
There’s Always This Year – Hanif Abdurraqib
Undivided – Hahrie Han
A Walk in the Park – Kevin Fedarko
When the Clock Broke – John Ganz
The Wide Wide Sea – Hampton Sides
A Wilder Shore – Camille Peri
